Jeśli witaminy są mikroelementami, których nasz organizm potrzebuje do funkcjonowania, to logiczne jest, że stosowanie najlepszych witamin dla skóry może mieć głęboki wpływ na jej wygląd.
Ale witaminy nie zawsze były witaminami. Cofnijmy się na chwilę: Do 1900 roku nikt nie miał pojęcia, że coś takiego istnieje. Wtedy pojawił się polski biochemik o nazwisku Casimir Funk (tak, najlepsze nazwisko w historii, wiemy). Badał on chorobę beriberi i zdał sobie sprawę, że wszyscy cierpiący na nią mają niedobór czegoś, co obecnie nazywa się witaminą B1 lub tiaminą. Casmir sam ukuł ten termin: Po uświadomieniu sobie, że te składniki odżywcze są niezbędne do funkcjonowania człowieka, wybrał nazwę „aminy witalne”, przy czym witalność pochodzi od podstawowego słowa „vita” oznaczającego po łacinie „życie”. Ale ponad sto lat później, próbując dowiedzieć się, co właściwie robi każda witamina – i które z nich są najlepsze dla Ciebie – nadal możesz czuć się trochę jak przedzierając się przez miskę zupy alfabetycznej.
Jeśli decydujesz, które z nich spożywać, sugerujemy skonsultowanie się z lekarzem lub dietetykiem. Jeśli jednak chcesz się dowiedzieć, jaka jest różnica między serum z witaminą C a kremem z retinolem z witaminą A, znajomość zalet każdego z nich pozwoli Ci dokonać najlepszego dla Twojej skóry wyboru.
A wybór jest ogromny. Produkty do pielęgnacji skóry wzbogacone witaminami mogą chronić przed uszkodzeniami wywołanymi przez wolne rodniki, leczyć drobne zmarszczki i linie oraz zmniejszać przebarwienia. Zasadniczo istnieje witamina na każdą z Twoich problemów skórnych – musisz tylko wiedzieć, która z nich zapewnia jakie korzyści.
Spis Treści
Czy spożywanie witamin może pomóc Twojej skórze?
Według badaczy, przyjmowanie witamin doustnie niekoniecznie wpłynie na stan Twojej skóry. Dzieje się tak dlatego, że spożywanie witamin nie pozwala na takie samo ukierunkowane zastosowanie jak w przypadku pielęgnacji skóry. Jeśli spożywasz dużo witamin, zostaną one rozprowadzone wszędzie w Twoim organizmie i na Twojej skórze – nie tylko na twarzy. A jeśli nie masz niedoboru danego składnika odżywczego, to po prostu wydalasz z organizmu jego nadmiar.
Więc podczas gdy przyjmowanie suplementów może nie być najbardziej bezpośrednią ścieżką do uzyskania świecącej, zdrowej skóry, niektóre badania udowodniły, że witaminy są przydatne w zapobieganiu i leczeniu konkretnych warunków. Według badania z 2019 roku opublikowanego w JAMA Dermatology, zwiększone ilości witaminy A – którą można znaleźć w takich produktach jak marchew, słodki ziemniak, szpinak, jajka i ryby – w diecie mogą obniżyć ryzyko rozwoju raka płaskonabłonkowego, drugiej najczęstszej formy raka skóry. A Accutane – lek stosowany w leczeniu ciężkiego trądziku – jest w rzeczywistości doustną witaminą A o nazwie izotretynoina. „Jeśli naprawdę zmagasz się z trądzikiem, [Accutane] jest formą doustnej witaminy A, którą ty i twój dermatolog możecie omówić jako opcję – ale to z pewnością potężny lek” – wyjaśnia Jenny podczas podcastu.
Najlepsze witaminy do pielęgnacji skóry
Wiemy, że witaminy mają kluczowe znaczenie dla naszego ogólnego stanu zdrowia, ale kiedy są stosowane miejscowo, w jaki sposób dokładnie mogą przynieść korzyści naszej skórze? Oto kompleksowy podział – w kolejności od najbardziej poszukiwanych do najmniej.
Witamina E
Jak działa:
Witamina E – zwana alfa-tokoferolem – od dawna jest podstawą w branży pielęgnacji skóry. Jest to nawilżający antyoksydant, który chroni barierę skórną i poprawia nawilżenie skóry. Chroni również błony komórkowe skóry przed utlenianiem przez wolne rodniki, zwłaszcza gdy skóra jest narażona na działanie promieni UV. W rzeczywistości, zgodnie z badaniem opublikowanym w Journal of the American Academy of Dermatology, witamina ta ma korzyści ochronne przed promieniowaniem UV, gdy jest połączona z witaminą C.
Jak się ją stosuje:
Miejscowa witamina E pojawiła się również jako popularny sposób leczenia wielu zaburzeń skórnych, ze względu na swoje właściwości antyoksydacyjne. Jednym z najbardziej popularnych zastosowań jest leczenie oparzeń, blizn pooperacyjnych i ran; badania nie są jednoznaczne co do tego, czy jest to rzeczywiście korzystne. Pamiętaj, aby skonsultować się z lekarzem przed użyciem go do tych celów.
Witamina C
Jak działa:
Witamina C – zwana również kwasem L-askorbinowym – jest przeciwutleniaczem, który zwiększa produkcję kolagenu, zmniejsza tworzenie się pigmentu i chroni przed stresorami środowiskowymi. Jeśli od dawna czytasz Allure, wiesz, że jest to składnik, o którym nie możemy powiedzieć wystarczająco dużo dobrego.
Podobnie jak inne antyoksydanty, witamina C neutralizuje wolne rodniki, chroniąc komórki skóry przed uszkodzeniami spowodowanymi przez zanieczyszczenia i promienie UV. Uszkodzone komórki skóry oznaczają przyspieszone oznaki starzenia – takie jak linie, zmarszczki i przebarwienia.
Ale witamina C jest również zdolna do leczenia przebarwień. Hamuje ona działanie enzymu tyrozynazy – głównego enzymu odpowiedzialnego za przekształcanie tyrozyny w melaninę – i tym samym zmniejsza tworzenie się melaniny. Miejscowe stosowanie niektórych preparatów witaminy C może nawet skutecznie zmniejszyć przebarwienia spowodowane przez melasmę, jeden z najtrudniejszych do leczenia problemów pigmentowych.
Jednak z miejscowo stosowaną witaminą C należy obchodzić się ostrożnie: Może być niestabilna, co oznacza, że rozpada się i jest nieskuteczna, gdy jest wystawiona na działanie tlenu lub światła słonecznego. Najlepsze preparaty wykorzystują kwas L-askorbinowy i są pakowane w hermetyczne pojemniki, aby chronić formułę przed utlenianiem. Radzimy, że jeśli produkt na bazie witaminy C zmienia kolor, jest to zazwyczaj znak, że witamina ulega rozkładowi i jest mniej skuteczna. Dlatego uważnie obserwuj swoją wybraną formułę.
Jak się ją stosuje:
Często widuje się witaminę C połączoną z witaminą E, a czasem nawet z kwasem ferulowym – to dlatego, że połączenie tych składników poprawia stabilność witamin i podwaja ochronę przeciwsłoneczną skóry. „[Witamina C] jest rozpuszczalna w wodzie, a [witamina E] jest rozpuszczalna w oleju, a w skórze masz przedziały rozpuszczalne w wodzie i przedziały rozpuszczalne w oleju, więc potrzebujesz przeciwutleniacza dla obu”.
Stosując produkt z witaminą C, pamiętaj, że jest ona bardzo silna. Aby uzyskać rezultaty, wystarczy użyć kilku kropli na jedną aplikację. (I uważaj, aby nie poplamić swojej poszewki na poduszkę, ponieważ niektóre z nich mogą pozostawić pomarańczową plamę).
Witamina A
Jak działa:
Witamina A jest powszechnie uważana za jeden z najskuteczniejszych składników pielęgnacyjnych. Występuje w wielu postaciach, jednak jej najbardziej znaną pochodną jest dostępny bez recepty retinol. Warto zauważyć, że witamina A była pierwszą witaminą zatwierdzoną przez Food and Drug Administration (FDA) jako składnik miejscowy, który faktycznie zmienia wygląd powierzchni skóry. Działa ona poprzez wiązanie się z receptorami w komórkach skóry, co z kolei wzmacnia funkcję ochronną naskórka, chroni kolagen przed degradacją i stymuluje obrót komórek skóry. Z tego samego powodu, witamina A jest również potężnym przeciwnikiem trądziku.
Kwas retinowy, znany również jako tretinoina, to pochodna witaminy A, która jest dostępna wyłącznie na receptę. Został on oceniony jako środek do miejscowego leczenia zarówno przebarwień, jak i drobnych zmarszczek i jest ulubionym środkiem dermatologów, ponieważ zapewnia rezultaty przy stosunkowo łagodnych skutkach ubocznych, takich jak zaczerwienienie i zwiększona wrażliwość.
Jak się ją stosuje:
Chociaż korzyści dla skóry płynące z zastosowania witaminy A są niezaprzeczalne, wiele osób jest zniechęconych okresem dostosowawczym, który wiąże się ze stosowaniem tak silnego produktu. Jeśli dopiero zaczynasz stosować produkty z witaminą A, takie jak retinol, zacznij od niższego stężenia i nie stosuj go codziennie. Zamiast tego spróbuj stosować go co drugi dzień – i tylko na noc, ponieważ retinol może sprawić, że skóra będzie bardziej podatna na uszkodzenia słoneczne. Gdy Twoja skóra zbuduje tolerancję, możesz zacząć używać go częściej. „Naprawdę potrzebujesz bardzo małych ilości [retinolu]”. „Nie idź tylko po duże liczby i procenty, ponieważ zwiększasz ryzyko podrażnienia. Poszukaj czegoś, co ma na [sobie] słowa takie jak 'nawilżający'”.
I bądź cierpliwy: Stosowanie retinolu tylko przez kilka dni nie da Ci jaśniejszej cery i mniejszej ilości zmarszczek. „Spodziewamy się zobaczyć pierwsze wyniki między dwoma a czterema tygodniami”, retinol to „długoterminowy” składnik idealny do utrzymania w czasie. To powiedziawszy, jeśli i kiedy jesteś w ciąży lub karmisz piersią, najlepiej nacisnąć pauzę na użycie.
Witamina D
Co robi:
W dzisiejszych czasach dużo mówi się o witaminie D. Naturalnie produkujemy tę witaminę z ekspozycji na słońce, ale czy powinniśmy siedzieć na zewnątrz i ryzykować uszkodzenie przez promieniowanie UV? Absolutnie nie. Ale ważne jest, aby upewnić się, że mamy jej wystarczająco dużo: Badania wykazały związek między niedoborem witaminy D a chorobami takimi jak rak i cukrzyca. Jest ona również kluczowym czynnikiem wpływającym na zdrowie kości. Jeśli obawiasz się, że masz niedobór witaminy D, proszę – proszę! – nie wychodź na słońce bez ochrony. Zamiast tego zastosuj krem z filtrem i udaj się do lekarza, który oceni Twój poziom i ewentualnie doradzi Ci przyjmowanie suplementów witaminy D.
Jak to się robi:
Nakładanie balsamu z witaminą D nigdzie cię nie zaprowadzi. Witamina D nie jest zwykle używana w produktach do pielęgnacji skóry. „Twoja skóra jest tylko organem, który pomaga w produkcji [witaminy D]”.
Można ją jednak znaleźć w niektórych dostępnych bez recepty produktach kosmetycznych do leczenia łuszczycy – ale oczywiście najpierw sprawdź u swojego lekarza, czy może to być opcja dla Ciebie.
Witamina B
Jak działa:
W przeciwieństwie do innych witamin, witamina B odnosi się nie do pojedynczej witaminy, ale do ich grupy. Istnieje osiem różnych typów: tiamina (B1), ryboflawina (B2), niacyna (B3), kwas pantotenowy (B5), B6, biotyna (B7), folian (B9) i B12. Phew!
Forma witaminy B3 zwana niacynamidem jest jedną z witamin B najczęściej spotykanych w pielęgnacji skóry. Niacynamid jest najlepiej znany z tego, że pomaga skórze utrzymać jej normalną funkcję barierową, a także zmniejsza suchość i łagodzi związane z nią dolegliwości, takie jak egzema. Zwiększa poziom lipidów – zwanych ceramidami – w skórze, dzięki czemu idealnie nadaje się do nawilżania. Może również poprawić wygląd tonu i tekstury skóry. W rzeczywistości należ nazywać niacynamid „paliwem dla komórek skóry”, ponieważ wzmacnia wiele procesów, które są ważne dla tworzenia zdrowej, dobrze zrównoważonej skóry. „Pomaga zmniejszyć wygląd porów, ciemnych plam, pigmentacji, zaczerwienienia oraz drobnych linii i zmarszczek” – mówi, dodając, że składnik ten można znaleźć w wielu produktach Olay.
Witamina B5 – znana również jako kwas pantotenowy – to kolejna ważna witamina B, która jest często stosowana w pielęgnacji skóry. „Jest naprawdę dobra w łagodzeniu skóry i utrzymywaniu jej miękkości i elastyczności”. Kwas pantotenowy poprawia nawilżenie skóry, zmniejsza utratę wilgoci i ma działanie przeciwzapalne, co czyni go korzystnym dla osób z podrażnioną skórą.
Witamina F
Jak działa:
Witamina F dopiero zaczyna zdobywać popularność w świecie pielęgnacji skóry. Jednak od zawsze wiadomo, że odgrywa ona ważną rolę w naszym zdrowiu dzięki zdolności do zmniejszania niektórych rodzajów stanów zapalnych i poprawy zdrowia serca.
Chociaż jej nazwa z pewnością sugeruje inaczej, witamina F nie jest w rzeczywistości witaminą. To „F” odnosi się do kwasów tłuszczowych. Witamina F znajduje się przede wszystkim w kwasie linolowym (kwas tłuszczowy omega 6) i kwasie linolenowym (kwas omega 3). Razem pomagają one regulować i promować zdrowe funkcje naszego ciała, w tym odgrywają rolę w zdrowiu naszej skóry. Witamina F aka kwasy tłuszczowe pomagają w prawidłowym funkcjonowaniu skóry i chronią zdrową barierę skórną, działając jednocześnie jako skuteczny środek łagodzący dla skóry.
Warto również zauważyć, że osoby ze skłonnością do trądziku mają niski poziom kwasu linolowego. Niektóre badania wykazały, że stosowanie kwasu linolowego na twarzach osób z łagodnym trądzikiem pomogło zmniejszyć ich plamy.
